Harem Şehri - Erol Çelik

KİTAPTAKİ ÖYKÜLERİN TANITIMLARI

HAREM ŞEHRİ

Distopik öyküler

4. Mezarlık

"4. Mezarlık", sözün ve öykü anlatımının mistik gücünü, insanın en derin kibir duygularıyla harmanlayan çok katmanlı bir eserdir. Hikaye, anlatıcısının - bir Söz Ustası olarak her öyküsünde var olan, geleceği bulanıklaştıran kibri nasıl yansıttığını vurgulayarak başlar. İlk bölümde, Büyük Ozan ve Papyonlu Soytarı gibi karakterlerle örülü diyaloglar, sanatın ve yaratıcılığın sınırlarını, egonun ve bencilliğin yıkıcı etkisini sorgular.

Metin boyunca, karakterler arasında geçen sert ama aynı zamanda alaycı, zaman zaman trajikomik konuşmalar, sanatın ölümsüzlüğü ile kaydedilmiş öykülerin, yazılı hale getirmenin aslında öyküyü nasıl "ölülüğe" mahkum ettiğini tartışır. Kibir, öyküde hem bir güç hem de yıkımın kaynağı olarak sunulur; sanatçıların, geleceği kendi öykülerinde yeniden inşa ederken, aynı zamanda egolarının gölgesinde kayboldukları izlenimi verilir.

Hikayenin ilerleyen bölümlerinde, performans salonları, ritüel diyaloglar, görsel-işitsel metaforlar ve sembolik anlatılar aracılığıyla, öykü anlatıcısının ve çevresindeki karakterlerin - örneğin Hintli yardımcısı, Rus ressam, kısa saçlı kız gibi figürlerin - sanatsal dünyası detaylandırılır. Bu atmosferde, kaydedilen öykülerin ölümsüzleşme çabası, sözlü anlatımın canlılığını koruma arzusuyla çatışır; her kelime, her sahne, hem kendini onurlandırmanın hem de kendi yarattığı karanlık geleceği öngörmenin çelişkili deneyimini yansıtır.

Sonuç olarak, "4. Mezarlık", sanatın, yaratıcılığın ve öykü söylemenin sınırlarını zorlayan; bireysel egonun, toplumsal bellekle nasıl iç içe geçtiğini, öykülerin kaybolmaması için sürekli bir yeniden doğuş mücadelesi verildiğini düşündüren, çarpıcı ve düşündürücü bir metindir.

Çelik Levhalar

İstanbul'un çelik helezon binalarında kurulu Büyük Anadolu Birliği, sıkı bir gözetim rejimiyle yönetilmektedir. İnsanlar gri betonların, kahverengi üniformalı memurların ve Çelik Levhalar'ın gölgesinde yaşamak zorundadır. Levhalar, "tedavi" adı altında toplumdan sapan bireyleri yok eden bir makinedir.

Şehirde farklı renklerle ayrılmış kolluk güçleri bulunur. Yeşil Kolluk lideri Almira Eliz ve onun çevresindeki isyancılar, sistemin dışına çıkmanın ve özgür bir dünya kurmanın planlarını yapmaktadır. Kırmızı Kolluk'un cesur savaşçıları, doktorlar ve eski sistem görevlileri, bir direniş hareketi için bir araya gelir. Ancak, şehirde özgürlük fikri bile ölümle cezalandırılmaktadır.

Öykü, Çelik Levhalar'a mahkum bir işçi olan Meryem Topal'ın gözünden de anlatılır. Kocası Ilgar, bir gün tedaviye gitmeyi reddeder ve ortadan kaybolur. Bu olay, Meryem'in hayatını altüst eder. Çelik Levhalar'ın gölgesinde yaşamaya mahkum edilen kadın, oğlunu kurtarmak adına ötenazi hakkını kullanmak ister. Ancak, tam bu sırada oğlunun aslında bir Kırmızı Kolluk üyesi olduğunu öğrenir ve sistemin içine sızmış bir planın parçası haline gelir.

Bütün bu olaylar, kaçışın gerçekten mümkün olup olmadığını ve insan doğasının esarete mi yoksa özgürlüğe mi daha yatkın olduğunu sorgulayan büyük bir finale doğru evrilir.

Harem Şehri

"Harem Şehri", kadının tarih boyunca üzerine atfedilen derin duygular ve toplumsal gerçeklikler üzerine kurulmuş, zengin sembolik anlatımlarla bezeli bir öyküdür. Hikaye, Nakkal imzasıyla, her dünyada, her çağda kadının anlatılan hikayesinin gerçekliğine dikkat çeker; çünkü kadın hakkındaki öyküler, duygularıyla bütünleşir ve evrensel bir nitelik kazanır.

Öykünün ilk bölümünde, Hamile Kadın Taşı üzerinden kadının doğurganlığı, kıskançlık ve haset gibi olumsuz duyguları işlenir. Devamında, Harem Şehri'nin girişinde yer alan ve öfkelerini dindirmek için taşa vurulan kadınların sesleri, toplumsal beklentilerin, kadına biçilen rollerin ve ona yüklenen ağır sorumlulukların altını çizer. Market, sokak ve yerleşim alanlarında, kadınların uzun saç ve kısa saç gibi ayrımlarla sembolize edildiği, her biri kendi karakteristik duygularını-öfke, merhamet, intikam, cehalet ve vicdan-taşıyan taşlar öne çıkar.

İkinci bölümde, Ölü Kadın Taşı ve devamındaki diğer taşlar aracılığıyla, kadının hayatındaki kayıplar, acılar ve toplumun ona biçtiği değersizlik daha dramatik ve çarpıcı bir biçimde sunulur. Öykü, kadının yaşam mücadelesini, annelik, intikam ve inanç gibi temalarla derinlemesine sorgularken; toplumsal düzen, adalet, ritüel ve ceza kavramlarını da irdelemektedir.

Üçüncü ve dördüncü bölümlerde, Cariye Kadın Taşı, İnançsız Kadın Taşı, Ağlayan Kadın Taşı, Öfkeli Kadın Taşı, Yalnız Kadın Taşı ve Kanayan Kadın Taşı üzerinden; kadının toplum içindeki konumunun, içsel çatışmalarının ve ruhsal derinliklerinin sembolik bir dille resmedildiği görülür. Her taş, kadın varoluşunun farklı bir yönünü-özgürlük arayışını, toplumsal baskıyı, duygusal yaraları ve intikamı-ortaya koyar.

Sonuç olarak, "Harem Şehri", kadının yaşamına dair anlatılanların, tarihsel örflerle yoğrulmuş gerçekliklerin, acıların ve umudun iç içe geçtiği, sembolik ögelerle zenginleştirilmiş bir anlatıdır. Öykü, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde kadının çektiği ezilmenin, özgürlüğe dair arayışın ve duyguların yansımasını; hem de bu durumların, sanatın ve öykü söylemenin gücüyle nasıl yeniden yorumlanabileceğini düşündürücü bir dille sunar.

Krokan

"Krokan", bir Söz Ustası olan anlatıcının, geleceğe dair derin bir umutsuzluk ve varoluşsal kaygılarla örülü öyküler anlatma nedenini sorguladığı çarpıcı bir metindir. Öykü, başlangıçta "Neden mi bitap öyküler anlatıyorum?" sorusuyla yola çıkarak, geleceğin öngörülemeyen ve acımasız yüzünü - açlık, yalnızlık, korku ve karanlığın hüküm sürdüğü bir dünya - gözler önüne serer. Fakat bu kasvetli atmosferin içinde, aşkın da var olacağına dair ironik bir umut sunulur; çünkü aşk, bazen tüm yıkımı daha da derinleştiren bir unsur olarak kendini gösterir.

Metin, "Asmalı Otel" başlıklı bölümle, terk edilmiş binalar, kar altında kalmış caddeler ve tozlanmış mekanlar üzerinden, geçmişin izlerini ve modern dünyanın çöküşünü betimler. Anlatıcı, bu atmosferde avlanma, yalnızlık ve umutsuzluk duygularını, günlük yaşamın acımasız gerçekleriyle harman ederken, insan varoluşunun çelişkilerini de gözler önüne serer.

Öyküde, anlatıcının kullandığı keskin betimlemeler, duygusal iç monologlar ve ironik üslup, hem okuyucunun duyularını hem de düşüncelerini harekete geçirir. "Krokan", gelecek öngörülerinin ve yaşanan acıların, aynı zamanda aşkın varlığıyla nasıl iç içe geçtiğini, sanatın ve öykü söylemenin bu karanlık dünyada bir umut ışığı olabileceğini derinlemesine sorgular. Anlatıcının kendisini "Söz Ustası" olarak tanımlaması, öykünün meta-narratif yapısını güçlendirir; çünkü o, öykülerinin, yaşanacak olan felaketleri ve aşkın ironik varlığını en doğru şekilde yansıtabilecek tek kişi olduğuna inanır.

Sonuç olarak, "Krokan", geleceğe dair korku ve umutsuzlukla yoğrulmuş bir dünyada, aşkın ve sanatın getirdiği kırılgan umudu, sert ve dokunaklı bir dille ortaya koyan, derin felsefi sorgulamalar barındıran etkileyici bir öyküdür.